کد مطلب:106958 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:146
[صفحه 643] (دوست خود را به اندازه دوست بدار، شاید روزی دشمن تو شود، و دشمنت را نیز به مدارا دشمن بدار، شاید روزی دوست گردد). فایده ی این سخن، همان دستور به اعتدال در دوستی و دشمنی و زیاده روی نكردن در آنهاست، به دلل مفسده ای كه در زیاده روی و افراط است. هون، یعنی آرامش و متانت، و این كلمه صفت برای مصدر محذوف است، یعنی: دوستی توام با آرامش و اعتدال. كلمه ی ما در هر دو مورد مفید ناچیز و اندكی از آرامش و روز است، و هدف از آن اندازه داشتن است نه زیاده روی، و وقتی از اوقات است، هر چند كه معین نشده است. امام (ع) بر راز این مطلب با كلمه ی: (عسی) در دو جا اشاره فرموده است، كه این هر دو به منزله ی دو مقدمه ی صغرا برای قیاس مضمری هستند، اما مفسده ی زیاده روی در محبت در این است كه شخص، دوست خود را بر اسرار و احوال خویش آگاه می سازد و اگر بعدها دوستی شان به دشمنی مبدل شود چنین دوستی به دلیل آگاهی بر اسرار، بر نابودی شخص از دشمنان دیگر تواناتر است. و همچنین مفسده ی زیاده روی در دشمنی، ابقا نكردن بر دشمن و این خود باعث دوام دشمنی و عداوت است، بنابراین میانه روی در این جهت بهتر است، زیرا چه بسا دشمن روزی برگردد و دوست ش ود، اگر برای دوستی جایی باقی گذاشته باشند. كبرای مقدر قیاس اول: هر دوستی كه ممكن است روزی دشمن شود، شایسته است در دوستی با او زیاده روی نكنند. و كبرای مقدر قیاس دوم چنین است: و هر دشمنی كه شاید روزی دوست شود، سزاوار است كه در دشمنی با وی افراط نورزند.
صفحه 643.